

Տավուշի մարզում զբոսաշրջիկներն ու լեռնային արշավների սիրահարներն այսուհետ կարող են հայկական կինոարվեստի գոհարների կինոհրապարակներում հայտնվել, անցնել 20-րդ դարի հայկական կինոարտադրության հետքերով, վերապրել ֆիլմերի ամենից հիշարժան պահերը, հաղորդակցվել գյուղական առօրյայի ամենատարբեր ճյուղերին:

Գաղափարի հեղինակը Հայաստանի ալպինիզմի և լեռնային տուրիզմի ֆեդերացիայի խորհրդի անդամ, արշավորդ Էդգար Նավասարդյանն է, ով Գոշ բնակավայրում 2019թ. հիմնել է «Մեր լեռները» սպորտային ճամբարը:

Նա, հայտնաբերելով գյուղում մի մեծ ժայռաբեկոր, ձեռք է բերում հարակից տարածքը ու դրա շուրջ ստեղծում արկածային տուրիզմի նոր հայեցակարգ: «Տավուշի մարզն ինձ համար ասոցացվում է բնության, կանաչի հետ: Այստեղ ամեն ինչ շատ մաքուր է: Ես արմատներով Տավուշից եմ՝ պապիկս Բերդից է: Մանկությանս մի մասն անցել է Տավուշում: Երբ եկա այստեղ՝ վերադարձա իմ մանկություն»,- Էկոլուրի հետ զրույցում ասաց նա:

Գաղափարի զարգացման համար Էդգարը ձեռք է բերել մարզասարքեր, վրաններ, կառուցել խարույկատեղի, խոհանոց ու վրանատեղի: «Տարածքի անունը եկել է «Մենք ենք մեր սարերը» ֆիլմից: Փորձում ենք կապել մարդկանց լեռների հետ: Այստեղ կազմակերպում ենք դասընթացներ, հին հայկական բակային խաղեր ու քվեստներ թե՛ զբոսաշրջիկների, թե՛ տեղի բնակիչների համար, ինչպես նաև «թիմբիլդինգներ» կազմակերպությունների համար: Մեր խաղերում պարտադիր կոմպոնենտ է ժայռամագլցումը: Տարեցտարի ինչ-որ մի կոմպոնենտ ենք ավելացնում, մագլցման քարը մշակել ենք: Սանհանգույց, խոհանոց, ճաշարան ու խարույկատեղի ենք կառուցել: Նախագիծը սկսել է շնչել: Այստեղ գալիս են թե՛ մարզվելու, թե գիշերակացի նպատակով»,- ասաց նա:

«Հայաստանի կենդանի լանդշաֆտները շուկայի զարգացման համար» (ԼԻԼԱ ) ծրագրի աջակցությամբ Էդգար Նավասարդյանը մտադիր է ընդլայնել իրենց կարողությունները՝ նպաստելով գյուղի զարգացմանն ու ներգրավելով գյուղացիներին զբոսաշրջության ոլորտում: «Այս ծրագրի աջակցությունը շատ կարևոր էր մեր ռեսուրսն ու գործիքակազմը մեծացնելու համար»,- ընդգծեց նա: 2024թ. որպես ծրագրի շահառու՝ «Մեր լեռները» սպորտային ճամբարի հետ կնքվել էր փոխըմբռնման հուշագիր, ինչի շրջանակներում ճամբարը տեխնիկապես վերազինվել է ժամանակակից սարքավորումներով՝ արկածային փորձառությունն ավելի գրավիչ դարձնելու նպատակով։ «Գարնանը մտադիր ենք ձմեռային տաղավար կառուցել, նոր բեմ-խարույկատեղի: Քվեստների կազմակերպման համար անհրաժեշտ գործիքակազմն անհրաժեշտ է թարմացնել»,- իր ապագա պլանների մասին կիսվեց Էդգար Նավասարդյանը:

Անդրադառնալով գյուղում առկա խնդիրներին՝ նշեց. «Գյուղում շատ խնդիրներ կան: Մենք փորձում ենք դրանք լուծել՝ գյուղացիներին ներգրավելով աշխատանքների մեջ թե՛ որպես արշավային ուղեկցորդներ, թե որպես գյուղմթերքի մատակարար: Որքան ենթակառուցվածքները զարգանում են, այնքան խթանում են գյուղացու ավելի լավ ապրելակերպին: Մենք օգտվում ենք իրենց ամենագնաց մեքենաներից, վարձում իրենց որպես խոհարար, ճամբարի սպասարկման տարբեր աշխատանքներում ներգրավում: Օգնության մյուս ուղղությունն էլ մեր կողմից ստեղծված գյուղական քվեստներում նրանց ներառելն է, ինչը ենթադրում է հյուրընկալություն իրենց տներում: Քվեստի մասնակիցները գյուղացիների ռեսուրսից կօգտվեն: Դա կլինի հավաբուն, կով կթել, ցախ կտրել, երկանքով ձավար աղալ կամ խնոցուց օգտվել: Մենք գյուղացիներին այդ ամենի համար վճարում ենք»:
«Մենք ենք մեր սարերը» ֆիլմի ոգին այս միջավայրում ամենուր է: Էդգար Նավասարդյանն իր գործընկերների ու համախոհների հետ Հայաստանի զբոսաշրջության համար յուրահատուկ ուղղություն է գտել: Ճամբարի հյուրերը կինոքվեստների մասնակից կարող են դառնալ: Դեռևս մեկ կինոքվեստ ունեն՝ հիմնված «Մենք ենք մեր սարերը» ֆիլմի վրա:

«Կինոքվեստներ կարող են լինել տարբեր գյուղերում, բայց նախնական թիրախը Խաշթառակ գյուղն է, որտեղ Հենրիկ Մալյանը Հրանտ Մաթևոսյանի համանուն վեպի հիման վրա նկարահանել է «Մենք ենք մեր սարերը» ֆիլմը: Պետք է գտնենք ֆիլմի կինոհրապարակները քվեստի հուշումների միջոցով: Հետագայում այդ նույն խաղը կանենք նաև Ահնիձորում, Գոշում: Մտադիր ենք այլ մարզեր գնալ այլ ֆիլմերի հետքերով, ինչպես նաև գյուղական տուրիզմը տարբեր գյուղերում անել: Կինոն բերում է կինոյի պատմություն, մշակույթի մաս է: Իսկ գյուղական քվեստներում ներառելու ենք հուշահամալիրները: Ունենք զբոսավարներ, ովքեր քվեստի շրջանակներում պատմելու են նաև հուշահամալիրների մասին, հանձնարարությունները ու փորձությունները լինելու են նաև մշակութային հարցերի շուրջ»,- ասաց նա:
«Հայաստանի կենդանի լանդշաֆտները շուկայի զարգացման համար» (ԼԻԼԱ ) ծրագիրը ֆինանսավորվում է Շվեյցարիայի կառավարության կողմից՝ Շվեյցարիայի զարգացման և համագործակցության գործակալության (SDC) միջոցով և իրականացվում է Բնության համաշխարհային հիմնադրամի (WWF) կովկասյան և հայաստանյան գրասենյակների կողմից՝ «Ռազմավարական զարգացման գործակալություն» (ՌԶԳ) ՀԿ-ի հետ համատեղ:
Փետրվար 13, 2025 at 16:55